BÁNH MÌ VÀ RẠP XIẾC

https://reddit.com/link/1i5j5h1/video/5ptegrzm43ee1/player

NGHỆ THUẬT CAI TRỊ BÁNH MÌ VÀ RẠP XIẾC

Hoàng đế La Mã vĩ đại lúc bấy giờ là Julius Caesar than thở trước Viện Nguyên Lão mà rằng: "Bọn dân đen nô lệ từ xứ Gallia, Hispania cho đến vùng Phi Châu cứ chực chờ mà nổi dậy, làm loạn; khiến cho binh đoàn La Mã ta đi đánh dẹp mà mệt không kể xiết !"

Đúng lúc đó, vị Nguyên Lão kiêm nhà thơ là Decimus Juvenus Juvenalis a.k.a Juvenal đứng lên dõng dạc tuyên bố trước mặt Hoàng đế và toàn thể Viện Nguyên Lão rằng:

  • "Hãy phát cho chúng bánh mì và xây cho chúng những rạp xiếc. Chúng sẽ quên đi mọi sự bất công"

Hãy cùng phân tích khái niệm chính trị mới: “bánh mì và gánh xiếc”. Tiếng Anh của nó là “bread and circuses”, còn tiếng Latin là “panem et circenses”. Cụm từ "Bánh mì" có thể hiểu ẩn dụ về cái bụng no. Còn "gánh xiếc" nhằm ám chỉ đến những trường đua ngựa và giác đấu đài, vốn là món giải trí đang được người dân La Mã thời đó vô cùng yêu thích. Ngày đó, dưới chế độ xã hội La Mã đương thời,  triều đại của Nero Bạo chúa họ đã phát cho dân Đen nhiều thứ:

  • Bánh mì: phát những đồ ăn thức uống, rượu nho, những nhà tắm công cộng, những vườn hoa bát ngát chim muông....
  • Rạp xiếc: những đấu trường La Mã, những cuộc đua xe ngựa, những buổi ăn chơi thác loạn....Và thế là dân đen La Mã chẳng thèm nổi loạn trước những bất công.

“Bánh mì và gánh xiếc” là tôn chỉ của những chính phủ có xu hướng cai trị và quản chế hơn là chính phủ do người dân chung tay xây dựng. Đảm bảo nguồn cung của “bánh mì và gánh xiếc” là cách tốt nhất để ngăn chặn cơn bất mãn chế độ của người dân, hạn chế tối đa khả năng họ tham gia một cuộc cách mạng. Nó được dùng để đánh lạc hướng người dân ra khỏi những vấn đề quốc kế dân sinh. Điều thú vị là, kể từ khi xuất hiện trong khoa học chính trị, “bánh mì và gánh xiếc” xuất hiện dưới rất nhiều thể dạng khác nhau, mà rất thường xuyên là trong các thuyết âm mưu và biểu hiện rõ nhất là mối liên kết giữa giới cầm quyên và giới giải trí truyền thông, với mục đích kiểm soát thông tin, thu hút, đánh lạc hướng dư luận và hạn chế tự do biểu đạt. Đây chỉ là một trong số rất nhiều kịch bản hiện nay mà thuật toán "bánh mỳ và gánh xiếc" vận hành.

Ngày nay, nhìn lại Việt Nam chúng ta cũng sẽ thấy một điều tương tự."

Nguồn Spiderum